IMC – Trách nhiệm (responsibility) là một vấn đề của toàn nhân loại, của con người trên hành tinh xanh này.
Liên hợp quốc có trách nhiệm của mình bằng các tuyên bố, hiến chương, mục tiêu thiên niên kỷ, an ninh toàn cầu, ..đến các chính phủ cũng có các trách nhiệm của mình như an sinh xã hội, an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế xã hội, văn hóa giáo dục…Tất nhiên mọi tổ chức, công ty , gia đình tới từng cá nhân cũng có trách nhiệm riêng.
Hệ thống IMC đã xây dựng văn hóa công ty trên nền tảng văn hóa Việt , chúng ta đã nhắc nhiều tới trách nhiệm.
Vậy trách nhiệm là gì? “Nhiệm” là nhiệm vụ , có nghĩa ta phải thực hiện một loại nhiệm vụ nào đó do tổ chức yêu cầu, ví dụ nhiệm vụ sản xuất, R&D và nhiệm vụ đó luôn thường trực, luôn hiện hữu trong tâm trí ta, ta luôn có xu hướng hoàn thành tốt nhiệm vụ ấy.
“Trách” là chức trách, bổn phận của chúng ta được giao để hoàn thành nhiệm vụ. Trách nhiệm là khái niệm mở nên nó không chỉ bao hàm nhiệm vụ và chức trách cái thuộc về tâm trí, nó còn bao hàm cảm xúc cao hơn thuộc về Tâm .
Cho nên nói trách nhiệm xuất phát từ Tâm là đầy đủ nghĩa, các nhiệm vụ không phải chức trách của mình nhưng nó nằm trong lợi ích của tập thể , của tổ chức hay rộng hơn của cộng đồng, quốc gia, dân tộc, …mình vẫn thực hiện “nhiệm” một cách tự nhiên, có ý thức.
Ví dụ như việc tiết kiệm năng lượng (điện chẳng hạn) liên quan tới không chỉ cho công ty còn cho môi trường, cho cả ngành điện . Khi chúng ta không coi thực hiện một nhiệm vụ nào đó là “trách nhiệm” thì ta giải phóng được năng lực của bản thân bao gồm tâm trí ( suy nghĩ, tri thức) và Tâm , có nghĩa là việc thực hiện đó hoàn toàn tự nguyện, vô mục đích, thanh thản, tự tại, hoan hỉ,…không vị kỷ.
Ta luôn chánh niệm rằng việc ấy không phải trách nhiệm, cũng không phải nghĩa vụ mà là sự tự nhiên, giống như hương thơm của hoa cứ tự nhiên theo gió bay đi, đó là sự tuôn chảy của năng lượng trong bản thể của mình. Năng lượng sống như dòng chảy, nó phải theo sông về với biển, đừng ích kỷ sẽ trở nên tù túng như vũng ao tù. Năng lượng càng cho đi sẽ càng được nhận nhiều hơn. Chúng ta càng thực hiện nhiều trách nhiệm càng làm cho ta đầy đủ hơn, giàu có hơn.
Thế nhưng trách nhiệm mà chỉ đóng khung bởi “trách nhiệm” của mình thì chưa tới cái cốt lõi của nó. Trách nhiệm là một loại năng lượng cần phải cho đi, cần phải có sự chia sẻ. Chia sẻ bản thân nó đã nói lên sự giải phóng năng lượng một cách tự nguyện, vô mục đích, sự tỏa hương thơm của Tâm.
Chia sẻ khác với trao đổi, trao đổi ngụ ý có một mục đích nào dó, một giá trị quy đổi nào đó cần thực hiện, có sự qua lại một cách tương đương. Chia sẻ không phải trao đổi cũng không phải mua bán, nó là sự cho đi mà không bận tâm, không cần nhận lại gì. Nó là một trong tâm thí của nhà Phật (vật thí, vô úy thí, pháp thí), nó là sự tuôn trào từ trong Tâm, sự đầy đủ của bản thể cứ thế trào ra, năng lượng của sự vĩnh hằng chảy qua chúng ta, năng lượng của sự tồn tại, của Thượng đế chảy qua chúng ta. Năng lượng đó không tự nhiên sinh ra và cũng không mất đi nên những người thường hay chia sẻ lại được rất nhiều. Cổ nhân có nói “xởi lởi, trời cho!” đó nghĩa chia sẻ tất cả là gì.
Bây giờ nói chuyện trách nhiệm- chia sẻ trong hệ thống IMC! Quan sát riêng của tôi thấy rằng phần trách nhiệm chúng ta đã thực hiện tương đối tốt, có ý thức thường xuyên nhưng chúng ta lại sợ “trách nhiệm”. Bệnh sợ trách nhiệm là sự co mình, sợ đối mặt , không nhìn thẳng vào vấn đề, chúng ta cứ muốn đổ lỗi cho người khác.
Chúng ta có xu hướng đổ lỗi vì Trách nhiệm. Nếu có chia sẻ thì trách nhiệm được biến đổi đi , nếu có sự nhìn nhận một cách ý thức, tỉnh táo, lưu tâm thì trách nhiệm sẽ không phải là gánh nặng, không phải vật cản trở. Các bộ phận chia sẻ tầm nhìn của mình, chia sẻ mục tiêu , chia sẻ nhận thức…nói chung là “xởi lởi” thì các nhiệm vụ cần tới “trách nhiệm” sẽ tự biến mất theo cách riêng của nó, chỉ còn lại sự yêu thương, đoàn kết , sự gắn bó và khi ấy năng lượng được tổng hòa sẽ có bước nhảy lượng tử (thay đổi về chất) và nhiệm vụ được thực hiện trở thành sự sáng tạo, mục tiêu cần đạt được trở thành tác phẩm nghệ thuật! Khi đạt được điều như vậy chúng ta sẽ hòa vào sự tồn tại, chúng ta đã trở về NHÀ!
Đây cũng là bài học cho cuộc sống từ công việc!